Tesla schrijft nu al 13 opeenvolgende trimesters op rij rode cijfers. In het tweede kwartaal van 2016 werden de resultaten van het Californische automerk er niet beter op, integendeel: er werd een verlies geleden van 293,2 miljoen dollar (263 miljoen euro). Ter vergelijking: tijdens dezelfde periode van 2015 eindigde Tesla 184,2 miljoen dollar in het rood.
De fabrikant van elektrische auto’s lijkt dus verder in het moeras weg te zakken, ondanks goede verkoopcijfers en een 33 procent hogere omzet (1,56 miljard dollar). Maar analisten hadden gerekend op 1,62 miljard dollar. Tesla wist echter minder auto’s af te leveren dan gepland. Vooral de productie van de Model X verloopt moeizaam. En is dus nog steeds verliesgevend.
Tesla heeft afgelopen kwartaal geleden onder stijgende exploitatiekosten: 512,8 miljoen dollar versus 383,6 miljoen dollar in dezelfde periode van 2015. Tegelijkertijd leverde het merk dus minder auto’s dan gepland. In totaal kregen 14.402 Tesla klanten hun voertuig: 9.764 exemplaren van de Model S en 4.638 stuks van de Model X. Gepland waren 17.000 auto’s.
Tesla Model 3
Een andere last, naast de bouwkosten van de zogeheten Giga factory, is de investering die nodig is voor de benodigde productieverhoging. Tesla heeft inmiddels afgerond 500.000 bestellingen voor de Tesla Model 3. Eind 2017 moeten de eerste exemplaren van de band rollen. Maar daarvoor is dus wel een veel grotere productie infrastructuur voor nodig dan voor de Model S en Model X.
Bovendien moet die Model 3 eerst nog productierijp worden gemaakt. Dat kost handen vol geld. Op de productiestart van de Model X verkeek topman Elon Musk zich vorig jaar ook. Tesla wil de problemen het hoofd bieden door de productie op te voeren. Momenteel bedraagt die 2.000 voertuigen per week, maar het aanvankelijke doel was 2.200 exemplaren. Voor dit jaar stelt Tesla zich ten doel om 80.000 à 90.000 auto’s af te leveren. Maar op basis van het i het tweede kwartaal geboekte resultaat gaan dat er 64.000 worden.
Beleggers lijken onrustig geworden. De koers van het aandeel Tesla is de afgelopen maanden zeer onstabiel geweest. En sinds de bekendmaking van de resultaten over het tweede kwartaal van 2016 is de trend dalend. De aankondiging dat de overname van SolarCity rond is, lijkt de investeerders niet voldoende te kunnen overtuigen. Beleggers zijn ongerust over de enorme vraag naar de Model 3: een orderboek met 500.000 pagina’s is leuk, maar al die auto’s moeten uiterlijk in 2018 afgeleverd worden. Om die doelstelling te kunnen halen, moet de output ten opzichte van vorig jaar vertienvoudigd worden.
Voor een jong hightech bedrijf is het doorgaans niet dramatisch om verlies te lijden bij een overweldigende vraag, op voorwaarde dat die rode cijfers veroorzaakt worden om de productiecapaciteit te vergroten. Maar Tesla blijft systematisch zijn outputdoelstellingen missen. Op die manier kan het nog lang duren voor er voor het eerst winst gemaakt wordt.
Tesla denkt dat haar businesscase aanzienlijk zal verbeteren zodra de eerder genoemde Gigafactory klaar is. Dat moet de grootste fabriek ter wereld op het gebied van productie van batterijen voor auto’s worden. Tesla wil op die manier van elektrisch rijden een ‘volumeproduct’ maken. Maar dat is alleen mogelijk als ook de daadwerkelijke productie van auto’s opgeschaald wordt.
En juist op dat vlak heeft bedrijf uit Palo Alto, Silicon Valley, geen goede reputatie. Ook al laat Musk weten dat de productieproblemen bijna opgelost zijn, in het verleden miste Tesla systematisch de deadlines en outputdoelstellingen. Bovendien vereist de vertienvoudiging van de productiecapaciteit handenvol geld. Dat kan betekenen dat Tesla opnieuw met de pet rond moet bij de aandeelhouders. Begin vorig jaar haalde het bedrijf 2 miljard dollar op voor de bouw van zijn batterijfabriek.
Tesla kan zich niet permitteren dat de marktintroductie van de Model 3 (richtprijs: 35.000 dollar), die voor eind volgend jaar op de agenda staat vertraging op loopt. Iedere Amerikaanse Tesla koper heeft namelijk nu nog recht op een subsidie van 7.500 dollar, maar die geldt alleen voor de eerste 200.000 exemplaren die een fabrikant verkoopt. De subsidieregeling loopt medio 2018 af. Krijgt Tesla de productie van de Model 3 niet snel genoeg op gang, dan zullen klanten hun belastingvoordeel mislopen. En de kosten gaan verhalen op het bedrijf van Musk.
Tesla voelt ondertussen de hete adem van concurrenten in zijn nek. Steeds meer autofabrikanten kondigen aan met volledig elektrische auto’s op de markt te komen: Audi, Chevrolet, Mercedes-Benz en Volkswagen, maar ook grootmachten Apple en Google storten zich op het elektrisch rijden en willen rond 2019 de markt betreden met eigen modellen. Deze reuzen zijn niet alleen qua financiering en productiecapaciteit een stuk stabieler, als het te lang duurt verliest Tesla ook zijn technologische voorsprong die het nu nog heeft op de concurrentie.