Wie een elektrische auto heeft of overweegt om er één te kopen, doet er goed aan om alvast rekening te houden met het feit dat er vanaf volgend jaar wegenbelasting betaald moet worden. Nu geldt nog een vrijstelling. Vormt het rijden in een elektrische auto straks geen aanslag op de portemonnee?
Deze vraag speelt vooral voor mensen die thuis of op het werk niet kunnen opladen. Met name als de woning geen (of: niet voldoende) zonnepanelen heeft, noch een dynamisch energiecontract (zodat er vanuit kostenoogpunt slim kan worden opgeladen), is dit een issue. De uitgaven voor onderhoud zijn bij een elektrische auto weliswaar lager (omdat de aandrijflijn minder bewegende delen heeft), maar de aanschafprijs ligt een stuk hoger (kiezen voor een goedkoper tweedehands exemplaar is alleen een goed idee als de batterij in uitstekende conditie is en/of als er sprake is van een jarenlange garantie, want vervanging van deze component is peperduur). Tot en met dit jaar zijn elektrische auto’s vrijgesteld van wegenbelasting (officieel MRB), maar dat voordeel gaat dus verdwijnen. Vanaf 2025 moet er een kwart van het reguliere tarief worden betaald en in 2026 zelfs het volle pond. Omdat in Nederland de MRB bepaald wordt door het gewicht van de auto, kan deze belastingwijziging flink in de papieren lopen. Elektrische modellen zijn namelijk aanzienlijk zwaarder dan een qua formaat vergelijkbare personenwagen met benzinemotor.
Volgens Sjors ten Tije, communicatiemanager bij de Vereniging Elektrisch Rijders (VER), gaan eigenaren van een elektrische auto 60 tot 70 procent meer belasting betalen dan bezitters van een vergelijkbaar model met benzinemotor. De ANWB pleit om deze reden voor een kortingstarief voor elektrische auto’s. Die zou in 2026 van kracht moeten worden. Woordvoerder Sanne Over noemt als voorbeeld de Volkswagen ID.3. Vanaf 2026 moet daar 1.200 euro wegenbelasting per jaar voor worden betaald. Ter vergelijking: bij de Golf met benzinemotor gaat het om 668 euro. Ten Tije vreest dat mensen in 2026 (of in de laatste maanden van 2025) massaal hun elektrische auto van de hand zullen doen en weer teruggaan naar een benzinemodel (al dan niet voorzien van hybride techniek). Uit onderzoek onder leden van de VER blijkt namelijk dat 54 procent van de respondenten na 2025 overweegt om terug te keren naar zo’n personenwagen. Ten Tije roept op tot actie om dit te voorkomen.
Auke Hoekstra, duurzaamheidsexpert en onderzoeker aan de Technische Universiteit Eindhoven, heeft er geen goed woord voor over dat de wegenbelasting zo hoog gaat uitvallen. Hij vindt het onverstandig. “Ik vind het echt heel raar. Het ene moment zijn we elektrische auto’s heel erg aan het stimuleren, en nu schieten we weer de andere kant op. Daarmee gooien we onze koploperspositie weer weg”. Volgens Hoekstra is Nederland een gidsland geworden op het gebied van elektrische auto’s en laadinfrastructuur. “Wij lopen wereldwijd nog steeds voorop. In geen enkel ander land zie je zoveel laadpalen. Dat is echt iets om trots op te zijn”. Hoekstra vreest dat het nieuwe kabinet niks gaat veranderen aan de belastingmaatregel die in 2026 van kracht wordt. “De onderhandelende partijen staan er om bekend de elektrische rijders te bashen”, aldus de duurzaamheidsexpert.
Ten Tije is echter iets hoopvoller: “Wat kan, is dat er een gewichtscorrectie plaats gaat vinden: dan komen elektrische auto’s in dezelfde tabel als benzineauto’s, maar dan haal je het gewicht van de batterij eraf. Er zijn signalen dat dit er aanzit te komen. Het vervelende is alleen: er is niemand die de knoop doorhak, ondanks dat het voor menigeen duidelijk is dat er iets anders moet komen dan 100 procent belasting”. Ook de ANWB vindt dat er minimaal een gewichtscorrectie moet plaatsvinden. “Wij vinden dat een elektrische auto voor iedereen haalbaar en betaalbaar moet zijn. Dat is het nu nog niet. Er zijn onvoldoende betaalbare elektrische auto’s op de markt. Door emissievrije personenwagens MRB-plichtig te maken, worden ze nog een stukje onbetaalbaarder”, aldus Over. Zij voegt er aan toe: “Je merkt dat mensen duidelijkheid willen. Veel mensen zijn nu hun aankoop aan het uitstellen en twijfelen of het financieel nou wel zo slim is om een elektrische auto aan te schaffen”.
Is het nu onverstandig om een elektrische auto aan te schaffen? Of kan er beter even gewacht worden tot de gewichtscorrectie een feit is? De ANWB heeft een speciale tool ontwikkeld waarmee kosten van auto’s met elkaar vergeleken kunnen worden. In dit hulpmiddel wordt alvast rekening gehouden met de motorrijtuigenbelasting. Daarnaast wordt uitgegaan van een elektriciteitsprijs van 0,46 euro en een benzineprijs van 2,01 euro. Men kan zelf invullen hoeveel kilometers men verwacht te rijden en hoe lang men de auto in bezit houdt. Hoekstra is van mening dat de keuze voor een elektrische auto sowieso verstandig is als men een eigen oprit of garage heeft waar men zelf kan opladen, helemaal als men ook eigen zonnepanelen heeft. Zelfs als er straks het volle pond aan wegenbelasting betaald moet worden, is men dan goedkoper uit. “En hoe meer kilometers je rijdt, hoe sneller het goedkoper is om met een elektrische auto te rijden. “Zo’n model is duur in de aanschaf, maar minder prijzig qua onderhoud en energiegebruik. Dus als je veel rijdt, heb je het sneller terugverdiend”. Echter, voor wie afhankelijk is van laadpalen op straat en weinig kilometers rijdt, is de elektrische auto financieel minder interessant.
