Als het over de vraag gaat hoe wij kunnen voorkomen dat de aarde onomkeerbaar veel opwarmt, komt regelmatig het begrip circulaire economie voorbij. Daarmee wordt bedoeld dat producten na gebruik niet weggegooid moeten worden, maar een tweede of derde leven dienen te krijgen. En daar is wat voor te zeggen, want waarom zou je aan duizenden kilometers verderop een boom laten kappen voor een nieuwe tafel als je hier om de hoek een mooi tweedehands exemplaar kan krijgen?
Als het over auto’s gaat, is de toon evenwel totaal anders. De teneur is dat wij zo snel mogelijk van benzine en dieselmodellen af moeten. Ook menig overheid is die mening toegedaan, met als gevolg koopsubsidies voor elektrische exemplaren. Met name bij nieuwe auto’s gaat het om een fors bedrag. Maar de productie van elektrische auto’s is niet bepaald milieuvriendelijk. Die economische handeling zorgt voor een veel grotere aantasten van het klimaat dan nog een paar jaar door blijven rijden in jouw benzine of diesel model.
Vanwege de milieueffecten van de productie van elektrische auto’s, stellen wetenschappers van de Japans Kyushu Universiteit dat hoe meer van dat soort personenwagens van de band rollen, hoe verder de doelstelling voor een lagere CO2-uitstoot uit het zicht komt. De klimaatbelasting is juist geringer als wij minder nieuwe auto’s kopen maar ons huidige exemplaar langer blijven gebruiken.
De conclusie van de Japanse onderzoekers betekent derhalve ook dat het vanuit milieuoogpunt onzinnig is om bezitters van auto’s met een verbrandingsmotor te bestraffen als zij er langer mee blijven rijden. Of hen proberen in een elektrisch exemplaar te krijgen door te gaan dreigen dat zij straks met hun huidige vierwieler het stadscentrum niet meer in mogen. Ja, lokaal zal dat wel voor schonere lucht kunnen zorgen, maar elders vergroot dergelijk (links) beleid juist de belasting van het milieu.
In de veronderstelling dat de auto zich in de goede staat bevindt, is het dus verstandig om gewoon door te blijven rijden, zo concluderen de onderzoekers. Zij gaan zelfs zo ver te stellen dat subsidies en premies voor de aanschaf van een elektrische auto een averechts resultaat hebben. De uitstoot aan de uitlaat daalt wel, maar de totale CO2 emissie stijgt. Zeker wanneer een grote omschakeling naar elektromobiliteit ervoor gaat zorgen dat auto’s met een verbrandingsmotor vervangen worden voordat zij versleten zijn. In Japan zou het aanmoedigen van de aankoop van elektrische auto’s de CO2-uitstoot met 42 miljoen ton doen toenemen.
Er zijn diverse studies die concluderen dat de CO2-uitstoot van elektrische auto’s over hun gehele levenscyclus lager is dan die van modellen met een verbrandingsmotor. Zeker wanneer er gereden wordt op stroom die niet met bijvoorbeeld kolen of gas wordt opgewekt (maar uit kernenergie). Maar waar dat omslagpunt ligt, verschilt per consument. Veelrijders zullen eerder in een situatie belanden waarin het aantrekkelijk is om toch elektrisch te gaan rijden. Maar huishoudens die zeg 10.000 kilometer per jaar rijden, doen er milieutechnisch helemaal niet verstandig aan om hun bestaande auto te vervangen door nieuw elektrisch blik.
DAAR zou het overheidsbeleid op afgestemd moeten zijn. Dus stoppen met een koopsubsidie voor nieuwe elektrische auto’s en in plaats hiervan de houderschapsbelasting jaarlijks verlagen.
