De Britse regering wil volledig zelfrijdende auto’s vanaf 2025 toestaan op de openbare weg. Voorwaarde is wel dat autofabrikanten aansprakelijk gesteld moeten kunnen worden bij ongelukken tijdens volledig autonoom rijden.
De Britse regering zegt een voortrekkersrol te willen spelen bij de ontwikkeling van zelfrijdende auto’s. Daar kunnen spelers in het luxe segment, met voorop Jaguar Land Rover, vervolgens van profiteren. In dit kader trekt de Britse regering 41 miljoen euro uit voor onderzoek naar de veiligheid van autonoom rijden. Ook wordt er gewerkt aan nieuwe wetgeving, die “een brede uitrol van zelfrijdende voertuigen vanaf 2025 mogelijk maakt”. Het gaat dan om volledig zelfstandig rijdende auto’s op niveau 5 van autonoom rijden.
Volgend jaar worden sommige voertuigen met zelfrijdende functies (met niveau 3) al toegestaan op de Britse snelwegen, waarbij de technologie alleen een tijdje de volledige controle over de auto kan overnemen. Audi en Mercedes hebben hiervoor reeds de knowhow in huis, maar autofabrikanten uit het Verenigd Koninkrijk hebben zich op dit vlak tot nu toe minder in de kijker gespeeld. “Wij willen er voor zorgen dat wij alle voordelen uit deze technologie halen”, aldus de Britse minister van Transport, Grant Shapps. De plannen zouden tot wel 38.000 banen kunnen creëren.
In de nieuwe Britse wetgeving komt te staan dat autofabrikanten verantwoordelijk zijn voor de acties van het zelfstandig rijdende voertuig. “Menselijke bestuurders zijn dan niet aansprakelijk voor ongelukken die plaatsvinden als de auto het rijden volledig heeft overgenomen”, aldus een woordvoerder van de Britse regering.
Er klinkt ook kritiek op de plannen. Zo waarschuwt het adviesorgaan Centrum voor Data-Ethiek en Innovatie (CDEI) dat het mogelijk niet voldoende is als zelfrijdende auto’s gemiddeld veiliger rijden dan door mensen bestuurde exemplaren. Volgens het CDEI hebben mensen namelijk “weinig tolerantie” voor ongelukken waarbij “gezichtsloze hightech bedrijven en lakse regelgeving” als schuldigen worden aangewezen. Dat veel mensen nog niet overtuigd zijn van de veiligheid van autonoom rijden, bleek onlangs ook uit een onderzoek in Nederland.. Daarin zei 44 procent van de Nederlanders “nooit” in een zelfstandig rijdende auto te zullen stappen.
Zelfstandig rijdende auto’s worden in de Verenigde Staten al jaren op de openbare weg getest. Bedrijven als Google dochterbedrijf Waymo, General Motors en Apple voeren in meerdere Amerikaanse steden tests met volledig zelfstandig rijdende auto’s uit. Die worden deels gecombineerd met taxidiensten. Sinds kort zijn in de Verenigde Staten een stuur en pedalen niet langer vereist in auto’s. Onder meer General Motors werkt aan zo’n robotauto zonder stuurwiel en rempedalen. Hoe de Britse overheid met zulke voertuigen wil omgaan, is niet bekend.
Intussen liggen de Autopilot functies van Tesla al jaren onder vuur in meerdere landen. Zo onderzoekt de Amerikaanse toezichthouder NHTSA al maanden de veiligheid van de techniek voor het zelfstandig uitvoeren van rij taken na een reeks ongelukken. De Tesla functies, ook wel Full Self-Driving genoemd, bieden autonoom rijden aan op niveau 2, waarbij het systeem de auto zelfstandig kan laten optrekken, remmen en sturen. Maar de bestuurder blijft verantwoordelijk en moet zijn handen altijd aan het stuur houden. De verleiding is echter groot om ondertussen wat anders te doen. En de kans is reëel dat de bestuurder in slaap sukkelt, met alle gevolgen van dien. De zelfstandig rijdende auto’s van Waymo en General Motors’ dochterbedrijf Cruise zijn voorzien van techniek op niveau 5. Die blijkt echter nog verre van probleemloos te functioneren.
De Europese Commissie werkt aan een eigen wettelijk kader voor zelfstandig rijdende auto’s. Daarover worden binnenkort voorstellen verwacht. In eerste instantie zou de EU de verkoop van autonome voertuigen met techniek voor zelfstandig rijden op niveau 3 rijden willen toestaan. Daarbij kan de bestuurder een tijdje de volledige controle over de auto uit handen geven, maar blijft hij zelf altijd verantwoordelijk. Wanneer volledig zelfstandig rijdende auto’s met ‘niveau 5 techniek’ worden toegestaan in de Europese Unie, is nog niet duidelijk.