Het besluit van de Europese Unie om vanaf 2035 de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto’s te verbieden, heeft op het laatste moment weerstand gekregen van Duitsland. De definitieve beslissing in de Raad van de EU, waarin alle landen vertegenwoordigd zijn, over het plan is daarom uitgesteld.
De liberale Duitse regeringspartij FDP blijkt de wet namelijk niet te steunen. En aangezien in Duitsland de regering unaniem achter een besluit van de EU moet staan, onthoudt het land zich van stemming. Hierdoor heeft de wet niet genoeg voorstanders, dit tot woede van andere lidstaten. Een poging van Europese Commissie voorzitter Von der Leyen om de Duitse regering te overtuigen, liep op niets uit. De goedkeuring van het verbod is politiek erg belangrijk. Het is het eerste voorstel van de Green Deal van de Europese Commissie dat moet leiden tot een daling van de CO2-uitstoot in 2030 met 55 procent.
Het goedkeuren van de wet had niet meer dan een hamerstuk moeten zijn. Het Europees Parlement sprak in oktober al zijn steun uit, waardoor de lidstaten er alleen nog formeel mee in hoefden te stemmen. “Het is heel erg uitzonderlijk dat een land zich aan het eind van het proces nog terugtrekt”, zegt EU expert Max Eleveld van het Clingendael Instituut. “Dit zal niet meer dan een handvol keren zijn voorgekomen”.
De FDP wil alleen instemmen met een verkoopverbod op auto’s met een verbrandingsmotor als er een garantie komt dat de verkoop van auto’s die op synthetische brandstof kunnen rijden wel mogelijk blijft. De Europese Commissie beloofde te kijken of dit soort e-fuels inderdaad een groen alternatief zijn, maar wil niets garanderen. De Duitsers willen nu een toezegging van de Commissie dat auto’s die op die e-brandstoffen kunnen rijden ook na 2035 verkocht mogen worden. Brussel zegt aan een voorstel te werken, maar FDP-minister Christian Lindner noemde het “onwaarschijnlijk dat de Commissie de komende dagen zal doen wat ze al maanden niet heeft gedaan”.
Dat de FDP juist dit een halszaak vindt, is niet verrassend: Duitsland heeft een grote auto-industrie, die goed is voor ruim 750.000 banen. Met name Porsche heeft al veel geld geïnvesteerd in de ontwikkeling van e-fuels. De FDP lijkt met deze blokkade de sector voor zich te willen winnen, maar analisten vinden het een politiek riskante actie. Eleveld: “Je gaat in tegen de afspraken die de EU samen heeft gemaakt. Het is opvallend dat het zo hoog wordt gespeeld”.
E-fuels kunnen met relatief weinig aanpassingen ook door auto’s met een benzinemotor worden gebruikt. Sommige partijen in de autosector zien ze daarom als mogelijke duurzame optie. Critici zijn minder enthousiast: de ontwikkeling van synthetische benzine en diesel staat nog in de kinderschoenen. Dat maakt dit alternatief erg duur. Ook kan de elektriciteit die voor de productie van e-fuels wordt gebruikt, volgens hen beter direct voor elektrische auto’s worden gebruikt.
Over het verzet van de Duitsers is grote irritatie in Brussel. “Dit verwacht je van de Hongaren, niet van de Duitsers”, hoor je van EU diplomaten. De angst leeft dat dit een precedent zal scheppen: dat andere landen in de toekomst ook met nieuwe eisen komen terwijl het hele wetgevingsproces al is doorlopen. De Europese Commissie zoekt nu een manier om de Duitsers tegemoet te komen, zonder dat de onderhandelingen heropend hoeven te worden. Dat betekent dat de Commissie hooguit in iets stevigere bewoordingen belooft om in de toekomst de mogelijkheden met e-fuels te bekijken. Maar of dat voor de Duitsers genoeg zal zijn, is nog onduidelijk.
