Lightyear dook het afgelopen jaar flink in het rood. Over 2022 moet er een verlies van 63,9 miljoen euro in de boeken worden geschreven, zo blijkt uit het eerste faillissementsverslag. De schuld kwam uit op 12 miljoen euro.
Het verlies bij de inmiddels failliete fabrikant van elektrische auto’s met zonnepanelen komt voor een deel voor rekening van fors gestegen loonkosten. Het aantal medewerkers was bijna verdubbeld tot 622. In 2021 kwam het verlies nog uit 21 miljoen euro na het jaar daarvoor voor 5 miljoen euro aan rode cijfers te hebben moeten schrijven.
Curator ligt dwars bij doorstart want hij wil machines en voorraden te gelde maken
De curator van Lightyear heeft nog geen overeenstemming bereikt met de financiers die een doorstart met het bedrijf willen maken. Dat blijkt uit het eerste faillissementsverslag.
Lightyear komt voort uit een initiatief van studenten van de TU Eindhoven. Zij ontwikkelden sinds 2016 een elektrische auto die zich mede kon voortbewegen dankzij eigen zonnecellen. Investeerders staken zo’n 200 miljoen euro in het bedrijf dat in november na veel vertraging uiteindelijk haar eerste model in productie nam. Eind januari ging het belangrijkste dochterbedrijf echter failliet. Daardoor verloren 622 medewerkers hun baan. Curator Reinoud van Oeijen moet het faillissement afwikkelen.
Vorige maand bleken investeerders bereid om 8 miljoen euro aan vers kapitaal in een doorstart van Lightyear te steken. In afgeslankte vorm zou het bedrijf zich moeten op de verdere ontwikkeling van het tweede, goedkopere model. Die auto zou in 2025 van de band kunnen rollen.
Aanvankelijk leek een ruzie rond de patenten van Lightyear nog roet in het eten bij de doorstart te gooien. De zogeheten rechten op het intellectuele eigendom van het bedrijf (IP rechten zoals patenten en merkrechten) zijn geen eigendom van het failliete dochterbedrijf, maar van een houdstermaatschappij. Die is niet bankroet. Een groep investeerders onder leiding van overheidsfonds Invest-NL had de IP rechten in onderpand gekregen en wilde daarvan aanvankelijk niet zomaar afstand doen. Zonder patenten zou een doorstart weinig kansrijk zijn geweest. Uiteindelijk kwamen de IP-rechten toch beschikbaar.
Uit het curatorenverslag blijkt nu dat ook de curator niet meteen overstag is gegaan bij de doorstartplannen. In de boedel van het failliete dochterbedrijf bevinden zich namelijk ook andere belangrijke ‘bedrijfsmiddelen’, die bij een doorstart van belang zijn. Het gaat daarbij onder meer om de machines en de voorraden van Lightyear in de vestigingen in Helmond en Venray, en bij de Finse autofabriek Valmet Automotive waar de Lightyear 0 werd geproduceerd. “Lightyear heeft de afgelopen jaren substantiële bedragen in de assemblagefabriek in Finland geïnvesteerd”, schrijft de curator.
Ook gaat het om de eerste afgebouwde auto’s van het Model 0 en een prototype van de Lightyear 2, die zich in Nederland, Finland en de Verenigde Staten bevinden. Van Oeijen schrijft in zijn verslag dat hij onderzoekt hoe deze voertuigen, machines en voorraden “te gelde kunnen worden gemaakt”. Dat is logisch want curatoren moeten na een faillissement van een bedrijf zoveel mogelijk geld uit de failliete boedel halen om de schuldeisers (deels) schadeloos te kunnen stellen.
Volgens de curator van Lightyear wordt er in het kader van een doorstart een nieuwe onderneming (‘newco’) opgericht, die de activiteiten moet voortzetten. “Ten tijde van het opstellen van dit verslag is de curator in onderhandeling met Newco inzake de verkoop van diverse activa en activiteiten. Overeenstemming hierover is nog niet bereikt”. Een woordvoerder van Lightyear bevestigt de gesprekken met de curator. “Wij willen natuurlijk zoveel mogelijk zaken zeker stellen. Dat gaat ook om de zaken rond de Model 0, want dat is het bewijs van ons kunnen”.
Lightyear is positief gestemd
Een gedetailleerde toelichting zegt de woordvoerder van Lightyear op dit moment niet te kunnen geven. “Voordat wij met de media kunnen praten, moeten wij eerst een complete deal hebben inclusief de IP-rechten en de inventaris uit de failliete boedel”. Wel zegt Lightyear hoopvol gestemd te zijn. “Wij hebben waardering voor de rol die de curator speelt en begrijpen die volledig. De onderhandelingen met hem verlopen positief. Het gaat de goede kant op en wij zien de doorstart met vertrouwen tegemoet”.
Uit het faillissementsverslag blijkt verder dat Lightyear de jaarrekening over het boekjaar 2020 niet binnen de wettelijke termijn heeft gepubliceerd. “Het bestuur heeft daardoor haar taak onbehoorlijk vervuld”, schrijft Van Oeijen in zijn verslag. “De curator zal zijn gebruikelijke onderzoeken doen naar overige handelingen die mogelijk aangemerkt kunnen worden als een onbehoorlijke taakvervulling en zal onderzoeken of aannemelijk is dat die onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak is van het faillissement”. In dat geval zou de curator de bestuurders aansprakelijk kunnen stellen voor (een deel van) de faillissementsschade.
