Wie het laatst lacht, lacht het best: test Volkswagen ID Neo Prototype

Waarom de korte test?

Volkswagen maakt zich op voor een nieuw tijdperk. Na de Kever (achterwielaandrijving en luchtgekoelde verbrandingsmotor) en de Golf (voorwielaandrijving en een vloeistof gekoelde verbrandingsmotor) breekt in 2019 de elektrische periode aan. Dat gebeurt met de ID Neo, net als de eerder genoemde Volkswagens een relatief betaalbare en niet al te grote gezinsauto.

Aanvankelijk is er sprake van een overgangsperiode: de elektrische hatchback zal naast de Golf gebouwd gaat worden. Maar vroeg of laat neemt de ID Neo het stokje over. Net zoals de Golf het rijk voor zich alleen kreeg na een periode samen met de Kever in de Volkswagen showroom te hebben gestaan. In Zuid Afrika, waar het ontwerp momenteel wordt fijn geslepen, mocht een select aantal autojournalisten rijden met de ID Neo. Positieve PR kan namelijk helpen om het door het dieselschandaal besmeurde imago weer op te poetsen.

Gelet op de iconische status die zowel de Kever als de Golf hebben bereikt, zijn de verwachtingen over de ID Neo dus hoog gespannen. Met dit model breekt zoals gezegd een nieuw tijdperk aan. De activiteiten van Volkswagen in het elektrische segment gaan tot nu toe niet verder dan de e-Up en e-Golf; modellen waarvan de verhouding tussen aanschafprijs en actieradius niet bijzonder sterk is. Een doorbraak bij emissieloos vervoer zit er met deze auto’s daarom niet in. Maar met de ID Neo moet dat wel gebeuren.

Wat voor auto is het?

Als Frank Welsch, de ontwikkelingschef van Volkswagen met een prototype van de ID Neo aan komt rijden, klinkt de nieuweling als een ruimteschip. Heel anders dus dan de Golf, die op zijn beurt een ander geluid dat de Kever voortbracht. Volkswagen had bij de ID Neo kunnen kiezen voor het bij andere elektrische auto’s verplichte waarschuwingssignaal, maar besloot een eigen geluid voor haar nieuweling te componeren.

De ID Neo moet een elektrische personenwagen voor het volk worden: betaalbaar, praktisch en no-nonsense; eigenschappen waaraan de Kever en de Golf hun populariteit te danken hebben. Dat waren decennialang de best verkochte auto’s in hun klasse. Maar in het elektrische tijdperk worden de kaarten herschud. Er is Volkswagen alles aan gelegen om dit keer opnieuw als winnaar uit de bus te komen. De ID Neo is compleet nieuw ontwikkeld. Alleen de deurgrepen en de 12 volt accu komen uit de bestaande schrappen.

Eind volgend jaar begint de productie van de circa 4,25 meter lange ID Neo in Zwickau, mogelijk met een andere naam want die is nu nog niet definitief (op de in maart 2019 te houden autosalon van Genève zal de fabrikant uitsluitsel bieden). In het voorjaar van 2020 arriveert hij bij de Volkswagen dealers in de showrooms. Daar staat momenteel reeds de e-Golf, maar de autofabrikant betreedt relatief laat het segment voor 100 procent elektrische auto’s.

Hyundai kan momenteel de Kona Electric niet aangesleept krijgen (reden waarom men bij denkt ook uitstekende zaken te kunnen doen met de e-Niro) en vorige maand moest de Nissan Leaf in de verkoopstatistieken voor het C segment enkel de Ford Focus en Volkswagen Golf voor zich dulden. En voordat de ID Neo in de showrooms arriveert, zal Hyundai haar Ioniq een facelift hebben gegeven en zal Kia de orderboeken geopend hebben voor de e-Soul. Andere debutanten zijn de DS 3 Crossback E-tense en de tweede generatie Renault Zoé. Bij Opel is dit jaar de afzet van de Ampera-e meer dan verviervoudigd en eind volgend jaar zal dit merk ook kunnen scoren met de elektrische versie van de volgende generatie Corsa. Een soortgelijke ontwikkeling zien we bij BMW: de verkopen van de i3 zitten duidelijk in de lift en in 2019 krijgt dochter Mini ook een elektrische hatchback.

Volkswagen zal komend voorjaar al de orderboeken voor de ID Neo openen. Op dit moment is de prijs nog niet bekend, maar Welsch belooft dat het model in Duitsland net geen 30.000 euro gaat kosten. Aan de e-Golf hangt bij onze oosterburen een prijskaartje van 35.900 euro. De ID Neo wordt dus 20 procent goedkoper. Voor Nederland, waar de e-Golf 39.500 euro kost, betekent dit een prijskaartje van 32.950 euro. Daarmee wordt de ID Neo net iets duurder dan de Highline uitvoering van de Golf 1.6 TDI.

De ID Neo is de eerste auto van de Volkswagen Groep op basis van het nieuwe MEB platform. In totaal zijn er 27 varianten gepland, die deels door de dochtermerken Audi, Seat en Skoda verkocht gaan worden. De flexibiliteit en moduleerbaarheid van het MEB platform is nog groter dan het MQB onderstel dat momenteel onder de Polo t/m de Arteon te vinden is. Er is een grote variatie in wielbasis mogelijk. Het bijbehorende accupakket kan je volgens Welsch met een tablet chocolade vergelijken: er zijn diverse formaten mogelijk. De maximale capaciteit ligt boven de 100 kWh. Ook biedt het MEB platform de mogelijkheid om voorin een tweede elektromotor te plaatsen, zodat vierwielaandrijving ontstaat. Na de ID Neo volgen in de komende 3 jaren alleen al bij het merk Volkswagen 4 andere modellen. In 2020 zal een cross-over van het formaat Tiguan worden gepresenteerd: de ID Crozz. Daarna debuteren de ID Buzz (een elektrisch busje) en de ID Vizzion (een limousine als opvolger van de Phaeton). Inmiddels is het licht ook op groen gezet voor een SUV. Volkswagen wil in 2025 tussen de 15 en 20 procent van haar verkopen met elektrische auto’s genereren. Een breed gamma is daarvoor essentieel.

Is het wat?

In een bepaald opzicht rijdt de ID Neo net zo als de Golf. Dat klinkt misschien raar voor een elektrische auto, maar ook de Volkswagen van de toekomst biedt geen spectaculaire rijeigenschappen, maar is eenvoudig in de bediening en zeer geschikt voor dagelijks gebruik. Hij weet een stoplicht, als het sein op groen staat, vlot te verlaten en dankzij een krachtige tussenacceleratie is inhalen op buitenwegen geen enkel probleem.

Volkswagen heeft echter niet de ambitie om à la Tesla voor adembenemende recordsprinten tijden te zorgen. Een ‘Ludricous Mode’ versie van de ID Neo hoeven wij daarom niet te verwachten. Het is aan Audi en Porsche om Elon Musk slapeloze nachten te bezorgen. Welsch wil bij de cliëntèle van Volkswagen primair de angst voor een lege accu wegnemen. Alleen op die manier kan de transitie richting elektrisch vervoer succesvol plaatsvinden. Dat er juist in Zuid Afrika de puntjes op de i worden gezet bij het prototype is geen toeval. In dit land zijn de wegen van een zeer grof asfalttype. Rolgeluiden dringen daardoor sterk de cabine binnen en dat vormt een extra uitdaging voor het ontwikkelingsteam. Verder is er in Zuid Afrika sprake van een bijzonder hoge UV straling. Kunststoffen en carrosserielak kunnen alhier goed op hun duurzaamheid worden getest.

Ondanks dat de hendel om te selecteren of je voorwaarts of achteruit wil net zoals bij de BMW i3 naast het instrumentarium is geplaatst, vergt rijden in de ID Neo weinig gewenning. Eigenlijk kan een kind de was doen. Het selecteren van de rij modus doe je met een hendel aan de rechterzijde van het stuur. In D modus rijdt de ID Neo het meest als een ‘normale’ auto. In B stand is er sprake van maximale remenergie recuperatie en hoef je het rempedaal amper te gebruiken. Dat de topsnelheid van de ID Neo met het oog op een zo groot mogelijke actieradius begrensd gaat worden op 160 à 180 km/u zal nauwelijks storend zijn. Ondanks dat er ‘Ludricous Mode’ versie niet in het vat zit, ziet Welsch wel goede marktkansen voor een elektrische ID Neo R pendant. “Want ook bestuurders van elektrische auto’s blijven emotionele wezens”. Overigens zal de basisuitvoering van de ID Neo in minder dan 8 seconden naar 100 km/u kunnen accelereren.

In eerste instantie wordt de ID Neo echter alleen leverbaar in een 170 pk / 300 Nm of 204 pk / 350 Nm sterke motorvariant. Daarbij kan gekozen worden uit 3 accupakket formaten. Zelfs met de kleinste 48kWh batterij moet men minimaal 330 kilometer (gemeten volgens WLTP norm) ver kunnen komen. Voor de ID Neo met het grootste accupakket stelt Volkswagen een actieradius van 550 kilometer in het vooruitzicht. Standaard worden 18 inch wielen, maar 19 of 20 inch is tegen meerprijs mogelijk. Op de optielijst komen ook adaptieve dempers te staan. De ID Neo zal niet alleen met een stekker, maar ook via inductie opgeladen kunnen worden. Daarnaast gaat Volkswagen een 11 kWh laadbox leveren. Bij snelle laadstations kan de ID Neo ook terecht (de maximale laadsnelheid ligt bij 120 kW).

Dat de circa 1,7 ton zware ID Neo in bepaalde opzichten ook anders aanvoelt dan de Golf, heeft slechts zijdelings met het type aandrijving te maken. Meest dominante factor bij het onderscheid is het volkomen nieuwe platform, MEB genaamd, dat zonder de optie van een verbrandingsmotor ontworpen is. Het circa 500 kilo zware accupakket bevindt zich in de wagenbodem en de elektromotor is bij de achteras geplaatst. In vergelijking met de Golf is de wielbasis afgerond 10 centimeter groter. Qua carrosserielengte is er geen wezenlijk verschil. Desondanks biedt de ID Neo duidelijk meer ruimte achterin, ook omdat een middentunnel ontbreekt. De neuspartij is relatief kort, waardoor er een 15 centimeter langere cabine gecreëerd kon worden.

Een tweede factor waarom de ID Neo tijdens het rijden anders aanvoelt dan de Golf is het dashboard. De cockpit van de elektrische opvolger wekt de indruk 2 generaties vooruit te zijn. Dat komt vooral door de nihilistische opzet: naast een klein digitaal combi-instrument heb je eigenlijk alleen een groot touch screen tot jouw beschikking. Tegen meerprijs kan de ID Neo worden voorzien van een Head-up-Display. Dit systeem projecteert niet alleen gegeven in de voorruit, maar past navigatie instructies ook aan de reële omgeving aan. Oftewel: de pijlen naar links of rechts worden in de straten afgebeeld die je door de voorruit zien.

Afgezien van de schakelaars voor de portierramen bedien je alle andere functies via sensorvelden. Een nieuw verlichtingsconcept moet de ID Neo vriendelijker in de omgang maken. Diverse instructies worden gecommuniceerd middels lampen. Onder de voorruitrand bevindt zich een lichtstrip waarom tal van meldingen geprojecteerd kunnen worden (zoals binnenkomende telefoontjes), evenals gegevens over de accucapaciteit. Met 1,7 ton is de ID Neo bepaald geen vedergewicht (de BMW i3 is 350 kilo lichter), maar daar ligt Welsch niet wakker van. Het model moet bovenal betaalbaar zijn en dat lukt beter als je geen CFRP (met koolstofvezel versterkt plastic) gebruikt maar zoveel mogelijk staal. Bovendien komt veel massa de crashbestendigheid van de ID Neo ten goede.

Net zoals bij veel andere elektrische auto’s kan er bij de ID Neo gekozen worden uit diverse gradaties van remenergie regeneratie. In vergelijking met de e-Golf voelt hij duidelijk zwaarder aan. Dit betekent een minder lichtvoetig weggedrag, maar ook meer stoïcijnse reacties op oneffenheden in het wegdek. De besturing van de ID is nog wat droog en gevoelloos, maar Welsch meldt dat nog niet de finale afstemming is bereikt. Voor diegenen die het nog niet in opgevallen: na de voorwiel aangedreven Golf generaties keert Volkswagen met de ID weer terug naar de ‘motor achter, aandrijving achter’ combinatie van de aloude Kever.